Beauty Tips

Bestaat er verantwoorde palmolie

22
dec

Geschokt door foto’s van verwoeste bossen en geslachte orang-oetans heeft het beeld dat we van palmolie hebben, terecht, een klap gekregen. Ondanks de bekende gevolgen blijft palmolie het meest geconsumeerde vet ter wereld, aanwezig in de helft van alle supermarktproducten. Maar de fabrikanten verzekeren ons dat hun palmolie op verantwoorde wijze wordt geproduceerd. Een groen palmboomlogo betekent dat we onze gezichten zonder schuldgevoelens kunnen volproppen met chocoladepasta, toch? Iets daarvan klopt gewoon niet…

WAT IS HET PROBLEEM MET PALMOLIE?

Palmolie symboliseert onze meedogenloze vernietiging van de planeet. Waarom is het zo rampzalig? Nou, de palmen die de oliegevende vruchten produceren groeien alleen in equatoriale gebieden, en 85% van de palmolieproductie is afkomstig uit Indonesië en Maleisië. Dezelfde gebieden die enkele van de meest biodiverse bossen ter wereld herbergen, ongerept land, nooit gekapt of geëxploiteerd. Een ecologische schat!

Maar bossen nemen veel ruimte in beslag… En ze laten niet veel ruimte over voor palmen om te groeien. Dit is echter geen probleem voor de fabrikanten, die zonder blikken of blozen bossen kappen en palmplantages cultiveren. Hun beweegredenen zijn eenvoudig: een kwart van de wereldmarkt voor plantaardige olie – 70 miljoen ton geproduceerd in 2018, dat is meer dan 2,2 ton per seconde – die in 12 jaar meer dan 100% is gegroeid. Elke dag gaan duizenden hectaren bos in rook op, en dat is al tientallen jaren de norm. 80% van de Indonesische bossen wordt aangetast door ontbossing, hun totale oppervlakte is sinds 1960 gehalveerd. Maar ze herplanten de palmen die ze kappen, dus is het echt schadelijk voor het milieu? Ja!

Oliepalmen vangen 3 keer minder CO2 op dan tropische bomen die hun enorme hoeveelheden uitstoten in de constante bosbranden. De regio is verstikkend: Indonesië is nu de 3de grootste uitstoter van broeikasgassen, na China en de VS.

De natuurlijke leefomgeving van honderden diersoorten wordt op zijn kop gezet: Sumatraanse tijgers en olifanten, Borneese neushoorns, orang-oetans… worden allemaal kritisch bedreigd. De afnemende biodiversiteit van deze rijke ecosystemen is niet langer alleen een risico, maar is ook in volle gang. Elke twee uur sterft er een orang-oetan, een slachtoffer van de wrede palmolie-industrie.

Deze industrie is zeer vervuilend en sociaal desastreus. De productie is afhankelijk van giftige producten en het gebruik van kankerverwekkende en neurotoxische pesticiden, die sinds enkele jaren in Europa verboden zijn, en de exploitatie van lokale gemeenschappen. Dit is een industrie waarin Amnesty International regelmatig melding maakt van gevallen van kinderarbeid, dwangarbeid en beschamende sanitaire voorzieningen. Maar niets van dit alles levert verandering op in deze uiterst winstgevende industrie.

VERANTWOORDE PALMOLIE is “greenwashing”

Er is één ding waar fabrikanten wel op letten: hun verkoop. Meer geïnformeerd en maatschappelijk betrokken, zeggen 7 van de 10 Fransen vandaag de dag dat ze er alles aan doen om het gebruik van palmolie te vermijden. Om deze bewustwording aan te vullen, met steun van NGO’s zoals het WWF, heeft de industrie in 2004 de RSPO, de Roundtable on Sustainable Palm Oil, in het leven geroepen. Hun doel? Het imago van palmolie herstellen. Hoe? Door het definiëren van een code voor goede praktijken voor meer ethische productie en een bijbehorend label, CSPO, Certified Sustainable Palm Oil. Klinkt veelbelovend… In theorie.

Maar in werkelijkheid garandeert dit label niets. Verschillende categorieën van certificering geven fabrikanten het recht om een mooi Green Palm logo op hun producten te plakken. Het is mogelijk om de hele good-practice code toe te passen op één onderdeel van de productie, zonder rekening te houden met wat er elders gebeurt. En welke risico’s lopen bedrijven met een label als ze zich niet aan deze criteria houden? Een waarschuwing. In het slechtste geval een tijdelijke uitsluiting van de categorie. Het Green Palm logo kan zelfs gekocht worden! In ruil voor een financiële bijdrage heeft het bedrijf het recht om het CSPO-logo te bevestigen op hun producten die 0% verantwoorde palmolie bevatten. Plotseling lijkt het mooie groene logo niet meer zo schattig.

Hoe dan ook, zelfs als het 100% wordt gerespecteerd, is de inhoud van de code onvoldoende. Het verbiedt noch vervuilende neurotoxische pesticiden, noch de rampzalige techniek van het verbranden van bossen. En als het zichzelf tot kampioen van de strijd tegen de ontbossing verklaart, beschermt het alleen de primaire bossen van vandaag. Secundaire bossen, die na de ontginning weer zijn gegroeid, zijn nog steeds rijp voor vernietiging. Juist. Palmbossen die voor 2005 een oerbos in brand steken, worden tot ethisch verantwoord verklaard en een gecertificeerd bedrijf kan dagelijks hectaren secundair bos in brand steken. In sommige gebieden is nauwelijks 15% van de bossen beschermd. Het toppunt van hypocrisie: om de ontbossing terug te dringen, eisen sommige bedrijven de landbouwgrond op van lokale gemeenschappen die de lokale hulpbronnen moeten gebruiken om zich te voeden.

Kortom, het label ‘verantwoorde palmolie’ verandert niets. Ontbossing en branden gaan door, zelfs in beschermde bossen, er zijn voortdurend conflicten tussen industrieën en de lokale gemeenschappen, die onteigend en vergiftigd worden door hun eigen land. Verantwoorde palmolie is een oplichterij voor de consument, een loze boodschap.

BESTAAT ER VERANTWOORDE PALMOLIE?

Op papier heeft palmolie een aantal echte ecologische troeven met een veel hogere opbrengst per hectare dan andere oliën (stel je de omvang van de schade gelukkig anders voor…). Andere initiatieven zijn gelanceerd, zoals de Palmolie-innovatiegroep, de RSPO heeft onlangs haar criteria voor broeikasgassen en mensenrechten aangescherpt. Maar dit alles is tevergeefs: het idee van verantwoorde palmolie is op zich al gedoemd te mislukken.

Het is in het verleden wel degelijk duurzaam geweest: toen de palmolie lokaal in Afrika werd geproduceerd en geconsumeerd. De kern van het probleem met palmolie is de wereldwijde overconsumptie ervan. Geen enkele certificering, geen enkel groen logo kan de vernietiging van de biodiversiteit in zijn teeltgebieden tenietdoen en de gevolgen van een zeer intensieve industriële monocultuur compenseren wanneer de internationale vraag zich zo op één enkel product concentreert. Onze industrieën – voeding, cosmetica, biobrandstof – en hun gemeenschappelijke obsessie voor palmolie is de sleutel. Dit is waar wij, als consumenten, de echte macht hebben – in het zoveel mogelijk vermijden van palmolie in ons dagelijks leven.

Wat de voedingsindustrie betreft, is dit vrij eenvoudig: schrap uw industriële kant-en-klare maaltijden, taarten en snacks en u zou 90% van de palmolie die u normaal gesproken zou consumeren, kunnen vermijden! U vermijdt ook de verzadigde vetzuren die schadelijk zijn voor onze cardiovasculaire gezondheid, cholesterol of diabetes. Vaak zijn dit transvetzuren, en dus kankerverwekkend, omdat palmolie meestal gehydrogeneerd is. Wees voorzichtig, fabrikanten strijden om ideeën om onder de radar te blijven: stearine, palmoleïne… Misschien staat er plantaardige olie of plantaardig vet zonder specificatie op je pakje chips? Je kunt gerust aannemen dat het om palmolie gaat.

Als het gaat om cosmetica is het iets ingewikkelder: als 24% van de wereldwijde palmolieproductie wordt gebruikt voor cosmetica, zie je bijna nooit de INCI (International Nomenclature of Cosmetic Ingredients) naam Elaeis Guineensis Oil. Het is bijna overal, ja, maar verborgen achter honderden complexe namen: let op de voorvoegsels lauryl-, stear-, palm-, cetear-, dodec-, myr(ist)- op je douchegels, shampoos, mascara’s, moisturisers, foundations…

Het is belangrijk om op te merken dat het zijn voordelen heeft: het hydrateren en voeden wanneer het puur, goedkoop en gemakkelijk te bewaren is, het vult flessen en stabiliseert texturen goedkoop. Klinkt dat als een ideaal onderdeel? Niet voor ons. Bij oOlution hebben we een andere keuze gemaakt: vertrouwen op de immense verscheidenheid aan plantaardige oliën die ons ter beschikking staan. We vertrouwen op hoogwaardige plantaardige oliën in elk van onze producten, waardoor we een enorme hoeveelheid palmolie besparen en we afscheid kunnen nemen van de enorme schaalvoordelen die onze bossen vernietigen. Wij zorgen voor uw huid zonder bij te dragen aan de kolossale milieu- en sociale druk die gepaard gaat met het oogsten van palmolie. En het is een van onze sterke punten! 3 jaar onderzoek en ontwikkeling hebben geleid tot het eerste huidverzorgingsmerk ter wereld dat gegarandeerd geen van palmolie afgeleid ingrediënt heeft, veresterd of gehydrogeneerd. Geen enkele. We hebben al onze ingrediënten gecontroleerd om er zeker van te zijn dat er geen enkele druppel palmolie is gebruikt bij de productie.

Als consument hebben we de keuze of we de schadelijke palmolie-industrie wel of niet ondersteunen. Het is niet eenvoudig: het vermijden van geëtiketteerde palmoliehoudende producten is slechts de helft ervan, het vermijden van palmolie in zijn geheel is een heel ander balspel. Palmolie is overal te vinden, het wordt zelfs in onze paracetamol tabletten geperst. En het vertraagt niet: de financiële belangen en de internationale commerciële druk die daarmee gepaard gaan zijn onthutsend. Sommige palmoliederivaten zijn zelfs om ecologische redenen vrijgesteld van belasting – en worden op grote schaal gebruikt bij de productie van biobrandstoffen. Ironisch, nietwaar? Maar de NGO’s blijven de zaken door elkaar schudden, laten we ze helpen! Door producten die palmolie bevatten zoveel mogelijk af te wijzen, fabrikanten en handelaars online op te roepen en onze vrienden te informeren, kunnen we daar verandering in brengen.

Geschreven door

Glow Up – Organic Moisturzier

An organic, light-weight cream.

More from oOlution More Products from oOlution

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *